ในสภาวะเศรษฐกิจปัจจุบันและสถานการณ์ของสภาพแวดล้อมในปัจจุบันกำลังเข้าขั้นวิกฤต อันเนื่องมากจากการกระทำของมนุษย์ โดยเฉพาะการใช้สารเคมีเพื่อเพิ่มผลผลิตและการจัดศัตรูพืช ซึ่งมีผลกระทบต่อสภาวะแวดล้อมทางธรรมชาติ ก่อให้เกิดปัญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากร ดิน น้ำและระบบนิเวศน์ต้องถูกทำลายลงไปทุกๆ เวลา เกษตรกรส่วนใหญ่ยังนิยมใช้วิธีการผลิตโดยใช้สารเคมี เพื่อเพิ่มผลผลิตและการจัดศัตรูพืชโดยไม่ได้คำนึงถึงความยั่งยืน และมั่นคงของทรัพยากรธรรมชาติที่นับวันจะเสื่อมโทรมลงไปโดยไม่มีการบำรุงรักษาและฟื้นฟู จนได้มีการคิดค้นวิธีการที่จะฟื้นฟู สภาวะสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติให้กลับมามีสภาพสมบูรณ์ดังเดิม ควบคู่ไปกับการผลิตโดยไม่ใช้สารเคมี
ข้อควรปฏิบัติในการใช้สารสกัดจากพืชสมุนไพร
- ควรใช้สารสกัดชีวภาพจากพืชสมุนไพรแต่ละสูตรสลับกัน ไปทุก ๆ 5 – 7 วันเช่น อาทิตย์แรกใช้สารสกัดบอระเพ็ด อาทิตย์ที่ 2 ใช้สารสักจากสะเดา อาทิตย์ที่ 3 ใช้สารสกัดจากพริก อาทิตย์ที่ 4 ใช้สารสกัดจากสาบเสือ ทั้งนี้เพื่อป้องกันการดื้อยาของแมลงศัตรูพืช จึงไม่ควรใช้สารสกัดสูตรเดียวติดต่อกันเป็นเวลานานอย่างที่เกษตรกรปฏิบัติอยู่ขณะนี้
- การหมักน้ าสกัดจากพืชส มุนไพรจากพืชบางชนิด เช่น พริก ข่า ตะไคร้หอม สะเดา ไม่ควรหมักไว้เกินกว่า 3 วัน เพราะทำให้น้ำหมักมีกลิ่นบูดเน่าและสารกำจัดแมลงเสื่อมคุณภาพได้ ควรหมักไว้ 1 – 2 คืน แล้วกรองเอาน้ำสกัดออกมาเก็บไว้ใช้จะมีประสิทธิภาพมากกว่า
- ควรจะหมักน้ำสกัดพืชสมุนไพรหลาย ๆ ขนาน พร้อม ๆ กัน แล้วกรองเก็บ ไว้สลับกันใช้ตามข้อ 1
- การใช้น้ำสกัดสมุนไพร ควรเริ่มใช้ในอัตราส่วนที่ต่ำๆ ก่อน เช่น 5 ช้อนแกงต่อน้ำ 10 ลิตร แล้วจึงเพิ่มอัตราส่วนขึ้นทีละน้อย เพราะพืชผักบางชนิดอาจจะชะงักการเจริญเติบโต หรือทำให้ยอดหรือใบไหม้ได้
- เศษพืชสมุนไพรที่กรองเอาน้ำหมักออกแล้ว นำไปใส่ตามโคนต้นไม้ผล หรือหว่านในแปลงกล้าข้าวเพื่อขับไล่หรือกำจัดแมลงศัตรูพืชได้
สมุนไพรที่ใช้กำจัดศัตรูพืช
การใช้สมุนไพรกำจัดแมลงศัตรูพืช ในปัจจุบันได้รับการพิสูจน์และยอมรับแล้วว่าเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันกำจัดแมลงโรคพืช อีกทั้งมีราคาถูก และปลอดภัยต่อเกษตรกรผู้ใช้ และปลอดภัยต่อผู้บริโภค เนื่องจากไม่มีสารตกค้าง รวมทั้งยังไม่เป็นอันตรายต่อแมลงที่เป็นประโยชน์และสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ สมุนไพร ที่ใช้ในการกำจัดแมลงศัตรูพืช มีมากมายหลากหลายชนิด แต่ละชนิด มีสรรพคุณในการกำจัดศัตรูพืชไม่เหมือนกันขึ้นอยู่กับศัตรูพืชนั้น ๆ ดังนั้นทางเกษตรตำบลจึงขอเสนอขั้นตอนการทำสูตรสมุนไพรกำจัดศัตรูพืชในแต่ละสูตรแต่ละชนิดการใช้งาน ในบทความต่อๆไปครับ
ขอบคุณข้อมูลความรู้ดีๆจาก กลุ่มวิจัยและพัฒนาการปฏิรูปที่ดิน สำนักวิชาการและแผนงาน สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ครับ
