การเลี้ยงเป็ดแบบลดต้นทุนและสูตรอาหารเป็ดนั้นเป็นสัตว์ที่เลี้ยงง่ายโตเร็วทนทานต่อโรคสามารถใช้อาหารธรรมชาติวัตถุดิบที่มีในท้องถิ่นหรือวัตถุดิบที่เหลือใช้จากการเกษตรเป็นอาหารได้อย่างดี ซึ่งให้ผลตอบแทนในระยะสั้น เกษตรกรนั้นสามารถเลี้ยงเป็ดเป็นอาชีพเสริมร่วมกับอาชีพอื่นๆได้ โดยไม่กระทบกับอาชีพหลักอาหารเป็นในท้องถิ่นก็เช่น รำข้าว ปลายข้าวหรือเศษอาหารที่เหลือ และเสริมด้วยอาหารธรรมชาติเช่น ต้นกล้วย หญ้าสด จอกแหน หอย เศษผักเป็นต้น จะเป็นการลดต้นทุนการผลิตได้เป็นอย่างดีโดย พันธุ์เป็ดที่จะเลี้ยงนั้น ก็มีทั้งพันธุ์เนื้อและไข่ ก็เลือกเลี้ยงให้ตรงตามความต้องการพื้นที่
พื้นที่สำหรับการเลี้ยงเป็ด
สำหรับพื้นที่ในการเลี้ยงเป็ดแบบลดต้นทุนนั้น ควรเลือกพื้นที่เป็นดินแข็งปนทราย ปรับพื้นที่ให้ราบเสมอกัน ฉีดพ่นสารฆ่าเชื้อโรคแล้วปล่อยทิ้งไว้ 7 วัน โรงเรือนต้องป้องกันแสงแดดและฝนได้ โปร่งอากาศถ่ายเทดี เกษตรกรที่เริ่มเพาะเลี้ยงเป็นอาชีพเสริมหรือเลี้ยงไว้กินไข่ สามารถใช้ตาข่ายเขียวล้อมเป็นคอกลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมก็ได้ หรือจะใช้ไม้ไผ่ที่หาได้ตามพื้นที่มาล้อมก็ได้ เพื่อป้องกันหมาหรือสัตว์ต่างๆเข้ามากัดหรือทำร้ายเป็ด และโรงเรือนควรเป็นพื้นที่ใกล้แหล่งน้ำเพื่อให้เป็นได้ลงอาบน้ำเพื่อคลายร้อนและคลายเครียด
เทคนิคและวิธีการเลี้ยงเป็ดในช่วงต่างๆ
ระยะที่ 1 ลูกเป็ดเล็กโดยจะเป็นรูปเป็ดที่มีอายุระหว่าง 1-3 สัปดาห์แรก
- ซึ่งเมื่อลูกเป็นมีอายุ 2-6 วัน ควรให้อาหารอ่อนๆที่สามารถย่อยง่ายๆ
- ซึ่งทำได้โดยการใช้ข้าวสุกผสมกับอาหารลูกไก่ในอัตรา 2 ต่อ 1 คลุกน้ำพอมาด โปรยใส่ถาดให้ลูกเป็ดกิน
- ควรให้ความอบอุ่นให้เพียงพอโดยใช้หลอดไฟฟ้า เพื่อเพิ่มความอบอุ่นได้ หรืออาจจะทำกรงแล้วนำผ้าคลุมโดยไม่เปิดไฟก็ได้ ก็จะช่วยลดต้นทุนเรื่องของไฟฟ้า แต่ถ้าลูกเป็ดเยอะ ก็แนะนำให้เปิดไฟตามความเหมาะสม
- เพื่อป้องกันลูกเป็ดตาย โดยในระยะแรกที่เริ่มเลี้ยงอย่าให้ลูกเป็นเล็กลงเล่นน้ำและภาชนะสำหรับใส่น้ำควรมีที่กั้น เพื่อไม่ให้ลูกเป็ดลงไปเล่นน้ำเพราะอาจจะทำให้ลูกเป็นหนาวและปอดบวมตายได้
ระยะที่ 2 เมื่อลูกเป็ดมีอายุ 4 สัปดาห์
- ลูกเป็ดในช่วงนี้จะเติบโตแข็งแรงสามารถหั่นผักสดหรือหญ้าขน หั่นเป็นฝอยๆผสมเข้าไป แล้วค่อยๆลดจำนวนข้าวสุกลง
- นอกจากนี้ยังสามารถให้อาหารผสมมากขึ้นโดยจะใช้รำละเอียดกับต้นกล้วยสับละเอียดผสมคลุกให้กินก็ได้ ขึ้นอยู่ตามความเหมาะสม
- ซึ่งการให้อาหารลูกเป็ดควรให้กินคราวละน้อยๆ เมื่อลูกเป็ดกินอาหารเก่งแล้วก็จะให้อาหารทุก 2-3 ชั่วโมง จากนั้นก็จะลดลงให้วันละ 3 ครั้ง
- ในแต่ละครั้งก็ให้มากพอที่ลูกเป็ดจะกินได้ แต่อย่าให้มากจนเหลือเพราะจะทำให้อาหารมีกลิ่นและเน่าทำให้พื้นที่เลี้ยงไม่สะอาด และอาจจะทำให้ลูกเป็นที่กินตายได้
ระยะที่ 3 เป็นช่วงอายุระหว่าง 1-4 เดือน
- ระยะนี้เป็นระยะของการเจริญเติบโตเร็ว
- อาหารที่ให้ควรจะเป็นอาหารที่ผสมเองหรือสามารถใช้ปลายข้าว รำหยาบ รำละเอียดกับต้นกล้วยสับละเอียดผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน หรือจะเป็นพวกแหน หอยตามท้องนาก็ได้เช่นกัน
- ถึงระยะนี้สามารถปล่อยให้เป็นลงเล่นน้ำและหาอาหารเองในธรรมชาติได้แล้ว โดยธรรมชาติของเป็ดจะหาลูกกุ้ง ลูกปลาและหอยเล็กๆ กินตามแหล่งน้ำและเมื่อเป็นอายุ 4-5 เดือนขึ้นไปก็จะเป็นสาวเต็มที่และรอการไข่
ระยะที่ 4 ออกไข่
- เมื่อเป็นที่เลี้ยงอายุ 5-6 เดือนหรือราว 21 สัปดาห์ เบ็ดก็จะเริ่มออกไข่ โดยจะออกไข่ในตอนเช้ามืด บริเวณริมแม่น้ำหรือมุมต่างๆในคอก
- เป็ดมีอายุการออกไข่ 1 ปีครึ่งถึง 2 ปี เฉลี่ยเป็ดจะออกไข่ได้ 230 ถึง 250 ฟองต่อตัวต่อปี และหลังจากปิดไข่ที่เลี้ยงถูกปลดระวางก็จะนำออกขายเป็นเป็ดเนื้อต่อไป
ขอบคุณความรู้จากช่อง คัมภีร์ชีวิต StudiO สามารถรับชมได้ที่ คลิ๊ก
